Kabızlık

Kabızlık

Kabız olmak halsiz ve rahatsız hissetirebilir.  Daha fazla lifli yiyecek yemek, daha fazla sıvı tüketmek ve bazı hassas egzersizler yapmak işe yarayabilir.
İşe yaramazsa laksatif almanız gerekebilir, fakat bu mümkün olduğunca kısa süre için olmalıdır.

Kabızlık nedir?
Eğer kabızsanız, dışkınızı çıkarmada zorlanıyorsunuz ya da çok sık tuvalete çıkamıyorsunuzdur. Birisinin kabız olduğunu söylemesi gerçekten çok zordur. Bağırsak alışkanlıkları çok değişiktir ve normal olan nedir konusunda insanlar farklı fikirlere sahiptir. Bağırsak işlevinizin düzenli çalışmasındaki değişiklik genellikle kabız olup olmadığınızın söylemenin en iyi yoludur.
Kabızlık sıklıkla yeterli lif tüketilmemesiyle, yeterli sıvı alınmamasıyla ve yeterli egzersiz yapılmamasıyla bağlantılıdır. Bazen ilaçlar kabızlığa yol açabilir, bu yüzden herhangi bir ilaç alıyorsanız bunu muhakkak doktorunuzla paylaşın.

Belirtileri nedir?
Kabızsanız:
•    Tuvalete düzenli çıksanız bile, rahatsız bir şekilde ya da zorlukla dışkınızı yapmaya başlarsınız.
•    Ya da yeterli sıklıkla tuvalete çıkmazsınız.
Dışkınız yumrulu ya da katı çıkar. Tuvalete gittikten sonra bağırsağınızı tamamen boşaltmadığınızı hissedersiniz. Bazen karın ağrısı ya da şişkinlik ya da yorgunluk gibi diğer belirtilerde olur.
Kabızlık çok yaygındır. İki haftadan daha uzun sürmedikçe doktorunuzu görünmeniz gerekmeyecektir.
Eğer aşağıdaki belirtiler sizde varsa doktorunuzu görünmelisiniz:

•    Bağırsak alışkanlıklarında ani bir değişiklik olursa
•    Ortada neden yokken kilo kaybı
•    Dışkınızdan kan görmek. Dışkınızdaki kan büyük ihtimalle basurdan kaynaklanır (hemoroid). Fakat nadiren de olsa daha ciddi bir durumun belirtisi olabilir.

Doktorunuz, iki haftada boyunca bağırsak hareketleriniz haftada  iki ya da daha az oluyorsa kabızlığınızın kronik olduğunu söyleyebilir.
Doktorunuz muhtemelen belirtileriniz hakkında size sorular sorarak kabızlığıınızı teşhis edebilir. Çoğu insan kabızlık için herhangi bir test yaptırması gerekmez. Doktorunuz belirtilerinize neden olan daha ciddi bir şeylerin olmadığından emin olmak isterse test yaptırmanız gerekecektir.

Tedavi yöntemleri nelerdir?

Daha fazla lifli yiyecekler tükettiğiniz ve düzenli egzersiz yaptığınız halde kabızsanız büyük ihtimalle yardım gerekir. Bunun işe yaradığını gösteren daha az araştırma olmasına rağmen daha fazla sıvı almayı deneyebilirsiniz
Lif daha çok ve daha yumuşak dışkı çıkarmayı sağlar. Kepek, köklü sebzeler, kabuklu yemiş ya da kurutulmuş meyvalar ve tam tahıllı gevrekler, ekmek ve makarna yüksek lifli besinlerdir.
Bir çalışmada, yüksek lifli çavdar ekmeği yiyen kadınlar üç hafta sonra çok daha az kabız olduğu görülmüştür. Başka bir araştırmada, genellikle daha fazla lif alan kadınların kabız olma olasılıkları daha az bulunmuştur.
•    Günlük yürüyüş ya da koşu gibi az ya da ölçülü miktarda egzersiz yapmak kabızlığa yardımcı olacak gibi görünmektedir. Bazı çalışmalarda daha fazla egzersiz yapan kadınların daha az kabız olma olasılığı görülmüştür.
•    Daha fazla sıvı tüketmek dışkınızı daha yoğun ve kaygan gelmesini sağlar. Bu tuvalete daha kolay çıkmanızı sağlar. Daha fazla lif tüketirken bol sıvı almak lifi fazla tüketmekten daha fazla işe yaradığı görülmektedir. Bu değişikler yaşam şeklinize yardımcı olmazsa, laksatif almanız gerekebilir. Ancak doktorunuza danışmadan bu tür ilaçları kullanılması önerilmez.

Bana ne olacak?
 
Genelde  kabızlık sadece birkaç gün sürer. Nadir olarak ciddileşebilir. Fakat kabızlık başlar ve biter. Doğru bir tedavi olmazsanız kötüleşebilir.
Kabız olmak, daha sonrasında bağırsak problemleriniz olacağı anlamına gelmez. (bağırsak kanseri gibi).
Kabız olmak daha fazla hemoroid olmanız ya da güçsüzlük ve bağırsak duvarlarınızda iltihaplanma anlamına gelir ( buna divertikül hastalık denir).
Fakat bunu kanıtlayan çok fazla şey yoktur. Nadir olarak tedavi edilmeyen kabızlık bağırsağınızı tıkayan sert, büyük dışkıya neden olur.
Yaşlandıkça bunun olma olasılığı artar. Doktorunuz bağırsağınızı temizlemek için laksatif yazacaktır. Son çare olarak hastaneye gitmeniz gerekebilir. Doktorunuz bağırsaklarınızı lavman( makattansıvı verilmesi) yaparak ya da fitil (makata yerleştirilen  ilaç) vererek  temizleyebilir. Fakat çoğu insan buna ihtiyaç duymaz.



 

Yazar: Dr. Pınar AKAN
Makale Tarihi: 15/03/2011

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tweet